Chấn thương do tai nạn, chẳng hạn như va chạm và té ngã ô tô, cũng như các chấn thương liên quan đến thể thao, là những hiện tượng thường xuyên xảy ra trong cuộc sống của chúng ta. Những chấn thương này có thể khác nhau về mức độ nghiêm trọng và ảnh hưởng đến các mô khác nhau trong cơ thể. Nguyên nhân hàng đầu gây ra tai nạn không gây tử vong ở trẻ em và thanh thiếu niên, từ 0-19 tuổi, bao gồm tai nạn giao thông, té ngã, động vật tấn công, thương tích do vật sắc nhọn và bỏng. Trong khi đó, tỷ lệ tai nạn thương tích không gây tử vong nói chung ở tất cả các nhóm tuổi ước tính là 2,1%/năm. (https://www.molisa.gov.vn/baiviet/18249?tintucID=18249)
Hiểu biết về các loại mô liên quan và thời gian lành vết thương khác nhau của chúng là rất quan trọng để phục hồi và kiểm soát cơn đau hiệu quả.
1. Chấn thương mô mềm
Chấn thương mô mềm bao gồm nhiều tình trạng, bao gồm bầm tím, căng cơ và bong gân. Những chấn thương này ảnh hưởng đến cơ, gân và dây chằng.
- Vết bầm tím: Vết bầm tím xảy ra khi các mạch máu dưới da bị vỡ do va chạm trực tiếp hoặc do chấn thương. Chúng thường gây đau, sưng tấy và đổi màu. Thời gian lành vết thương có thể thay đổi từ vài ngày đến vài tuần, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng.
- Căng cơ: Căng cơ là phản xạ tự nhiên để bảo vệ cơ thể (như xương, khớp, nội tạng..) khi bị một lực tác động từ bên ngoài vào. Nhưng nếu tình trạng này kéo dài sau khi bị chấn thương có thể ảnh hưởng không tốt đến quá trình phục hồi chấn thương cũng như các dẫn đến các biến chứng mãn tính khác. Thời gian phục hồi của các chúng có thể khác nhau, với các trường hợp nhẹ sẽ lành trong vài tuần còn các trường hợp nặng hơn cần vài tháng để phục hồi. Nhiều trường cơ có thể bị rách một phần hay hoàn toàn và phải có can thiệp của phẩu thuật.
- Bong dây chằng: tổn thương dây chằng xảy ra khi dây chằng nối các xương bị kéo căng hoặc rách. Thời gian lành vết bong dây chằng có thể từ vài tuần đến vài tháng, tùy thuộc vào vị trí của dây chằng và mức độ nghiêm trọng của chấn thương.
2. Chấn thương xương
Chấn thương xương, bao gồm gãy xương, gãy xương do căng thẳng và trật khớp, có thể đặc biệt đau đớn và thường cần được điều trị chuyên khoa.
- Gãy xương: Gãy xương xảy ra khi xương bị gãy hoặc nứt. Thời gian lành vết gãy xương phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm loại gãy xương, xương liên quan, độ tuổi và sức khỏe tổng thể của cá nhân. Những vết gãy đơn giản có thể lành sau vài tuần, trong khi những vết gãy phức tạp hơn có thể mất vài tháng và có thể phải can thiệp bằng phẫu thuật.
- Gãy xương do căng thẳng: Gãy xương do căng thẳng là những vết nứt nhỏ ở xương do căng thẳng lặp đi lặp lại, thường thấy trong thể thao. Thời gian phục hồi khác nhau nhưng thường dao động từ vài tuần đến vài tháng, bao gồm việc nghỉ ngơi và dần dần bắt đầu lại các hoạt động.
- Trật khớp: Trật khớp xảy ra khi xương bị đẩy ra khỏi vị trí bình thường ở khớp. Chăm sóc y tế ngay lập tức là điều cần thiết và thời gian lành vết thương có thể khác nhau tùy thuộc vào khớp và liệu có xảy ra bất kỳ thương tích liên quan nào hay không.
3. Chấn thương thần kinh
Chấn thương dây thần kinh có thể dẫn đến đau dữ dội và kéo dài. Dây thần kinh có thể bị kích thích, chèn ép, kéo căng hoặc bị tổn thương do chấn thương.
- Chèn ép thần kinh: Chèn dây thần kinh, như được thấy trong các tình trạng như hội chứng ống cổ tay, có thể dẫn đến tê, ngứa ran và yếu. Thời gian hồi phục phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng và sự thành công của phương pháp điều trị bảo tồn hoặc can thiệp phẫu thuật.
- Tổn thương thần kinh: Chấn thương nặng hơn gây tổn thương thần kinh có thể dẫn đến đau mãn tính và mất chức năng. Quá trình tái tạo và phục hồi thần kinh có thể mất vài tháng, thậm chí nhiều năm và không phải lúc nào cũng hoàn tất.
Phần kết luận
Đau chấn thương do tai nạn và thể thao có thể gây khó khăn về thể chất và tinh thần. Hiểu được các loại mô liên quan và thời gian lành vết thương khác nhau của chúng là rất quan trọng đối với các cá nhân trên hành trình hồi phục. Tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời, tuân theo các phương pháp điều trị và phục hồi chức năng được khuyến nghị cũng như rèn luyện tính kiên nhẫn là những bước cần thiết để quản lý và cuối cùng là khắc phục các cơn đau. Trong khi một số vết thương có thể lành tương đối nhanh, những vết thương khác có thể yêu cầu quá trình phục hồi lâu hơn và chuyên sâu hơn. Bất kể thời gian là bao lâu, hãy nhớ rằng với sự chăm sóc và quyết tâm đúng mức, cơ thể có khả năng chữa lành và lấy lại sức mạnh đáng kinh ngạc.